Beoordelingsgesprek: nieuwe stijl, vonken met vragen

Gastblogger: Jacco van den Berg

– 3 minuten leestijd

In 2015 stond in de Volkskrant het artikel ‘Schaf het beoordelingsgesprek af’. In dat jaar buitelden HR-professoren en vooruitstrevende organisaties in TV- en radioprogramma’s over elkaar heen en stelden dat het beoordelingsgesprek afgeschaft zou moeten worden. We zijn zeven jaar verder en zijn de beoordelingsgesprekken echt afgeschaft?

Het antwoord is nee. Misschien worden er wel meer gesprekken, gepland en ongepland, formeel en informeel, dan ooit gevoerd. Niet alleen de namen (GROEI-gesprek, FIT-gesprek, Het GOEDE gesprek, Kompasgesprek, continue dialogen, et cetera) zijn anders, ook de insteek. In steeds meer organisaties is het inzetten van medewerkers op hun sterke punten gemeengoed (versterk wat werkt!) alsook dialogen over het vergroten van hun werkplezier (fun makes it run!). In de voorbereiding op dialogen over deze onderwerpen bewijzen vragen hun waarde.

Vonken met vragen

In het gesprek met de leidinggevende, het team worden op basis van de sterke punten van medewerkers afspraken gemaakt over de te verdelen werkzaamheden. Geen eenzijdig gesprek waarin de leidinggevende de gespreksonderwerpen afvinkt, maar vonkende dialogen aan de hand van vragen. Om een scherp(er) beeld te krijgen van hun sterke punten, kunnen medewerkers de volgende vragen gebruiken. 

• Wanneer ga ik fluitend naar huis (of naar mijn werk)? Wat heb ik dan bereikt en welke sterke punten zet ik dan in?
• Wat vind ik een belangrijk succes uit de afgelopen tijd? Wat deed ik dat bijdroeg aan het succes? Wat zegt dit over wat ik goed kan?
• Waar krijg ik vaak complimenten over? Over welk sterk punt praten we dan?

360 graden feedback

Het vonken met vragen wordt gedurende het jaar voortgezet en met de antwoorden van collega’s, maar ook opdrachtgevers, projectmedewerkers, klanten, et cetera op de onderstaande vragen beschikt de medewerker over aanknopingspunten om zijn functioneren verder te verbeteren: 

• Waar moet ik vooral mee doorgaan?
• Wat moet ik vaker laten zien?
• Waarmee moet ik stoppen?

Een andere variant is het geven van tops en tips. Hieronder twee voorbeeldvragen:

• Wil je mij een top geven? ‘Doe jij goed, waardeer ik in jouw gedrag en houding, zou je meer, vaker, langer, moeten doen’.
• Wil je mij een tip geven? ‘Dit mis ik, dit duurt te lang, te kort. Dit is een verbeterpunt’.

Van ontwikkeling en het boeken van vooruitgang worden medewerkers echt blij. Het ervaren van groei is het gelukkigste moment van de werkdag volgens onderzoek.

(Kilian Wawoe, assistent professor Human Resources Management aan de Vrije Universiteit Amsterdam)

Zelfevaluatie

Met de onderstaande vragen kunnen medewerkers zichzelf een spiegel voorhouden en hun functioneren verbeteren:

• Heb ik de goede dingen gedaan en doe ik de goede dingen goed? Waar blijkt dat uit?

• Wat ging er de afgelopen periode goed en waar blijkt dat uit?

• Wanneer heb ik van een cliënt, collega de verwachtingen overtroffen? 

In plaats van een eenzijdig beoordelingsgesprek waarin de leidinggevende aan de hand van een totoachtig formulier (kwaliteit, mondelinge uitdrukkingsvaardigheid) het functioneren van medewerkers met letters (A = slecht en E = uitstekend) beoordeeld, evalueren medewerkers zelf, al dan niet met input van anderen, hun functioneren en maken met zichzelf en of hun leidinggevende continue verbeterafspraken.

Bucketlist voor Een Goed Gesprek over werkgeluk

Opdracht:

Ik daag je uit om een bucketlist op te stellen voor meer werkgeluk. Hierbij geef ik je een tip: je wordt niet écht gelukkig door te letten op jouw tekortkomingen en daar hard aan te gaan werken. Dat is de klassieke psychologie waarin altijd de nadruk wordt gelegd op het negatieve. Daar gaan mensen zich over het algemeen niet beter van voelen. Je kunt je wel beter gaan voelen door uit te zoeken wat jouw kwaliteiten zijn en die in te zetten voor iets wat groter is dan jezelf. Denk al mijmerend eens na over de antwoorden op de volgende vragen:

• Waar krijg ik energie van?

• Wat zou ik wel vaker willen doen?

• Waar wil ik eigenlijk mee stoppen?

• Welke verandering ga ik als eerste doorvoeren voor meer werkgeluk?

Meer weten?

Wil weten hoe je het beoordelingsgesprek kunt vernieuwen? Lees ook onze blog ‘Het beoordelingsgesprek en Het Nieuwe Beoordelen: tips en voorbeelden’.